πρωκτική ραγάδα

Α>

Η ραγάδα προκαλείται από έξοδο πολύ σκληρών κοπράνων (σκυβάλων) καθώς ο ασθενής τα σπρώχνει με δύναμη για να τα αποβάλλει όταν ενεργείται, με αποτέλεσμα ο βελούδινος βλεννογόνος του πρωκτού να τραυματίζεται. Αυτό πονάει πολύ και δημιουργεί ένα σπασμό στον πρωκτικό σφιγκτήρα που χειροτερεύει την κατάσταση και κάνει τον άρρωστο να φοβάται ακόμα και να πάει στην τουαλέτα. Φυσιολογικά όπως κάθε τραύμα, έτσι και η ραγάδα θα έπρεπε να επουλωθεί.

Αυτό μπορεί να γίνει αρχικά, αν πάρει κανείς φάρμακα που μαλακώνουν τα κόπρανα, τρώει άφθονες φυτικές ίνες και δεν είναι πια δυσκοίλιος. Όταν η ραγάδα χρονίσει από τους συνεχόμενους τραυματισμούς ουλοποιείται. Επίσης ο πρωκτικός σφιγκτήρας που βρίσκεται ακριβώς από κάτω της δεν της επιτρέπει να επουλωθεί και χρειάζεται επέμβαση. Η επέμβαση είναι απλή, διαρκεί λίγα λεπτά και έχει θεαματικά αποτελέσματα. Κυριολεκτικά αλλάζει η ζωή του ασθενούς γιατί ο λαός μας ονομάζει τη ραγάδα του πρωκτού «ζοχάδα».



Β>

Η ραγάδα του πρωκτικού δακτυλίου είναι μία επώδυνη εξέλκωση που εκτείνεται από την οδοντωτή γραμμή προς τον πρωκτικό σωλήνα. Προκαλεί πόνο πολύ μεγαλύτερο από το μέγεθος της βλάβης και έντονο σπασμό των σφιγκτήρων. Παρουσιάζεται συνήθως στους ενήλικες εξίσου και στα δύο φύλα, αν και η ραγάδα της πρόσθιας μέσης γραμμής είναι συχνότερη στις γυναίκες.

Αιτιοπαθογένεια

Η κύρια αιτία της ραγάδας θεωρείται ο τραυματισμός από μία μεγάλη και συμπαγή κένωση. Η συχνότερη εντόπισή της είναι στην οπίσθια μέση γραμμή λόγω της ανατομικής διαμόρφωσης των μυϊκών ινών των σφιγκτήρων. Προληπτικά μέτρα θεωρούνται η κατανάλωση φρούτων, λαχανικών και ψωμιού ολικής αλέσεως. Ο καφές, το τσάι, τα αλκοολούχα ποτά δεν επηρεάζουν τη συχνότητα εμφάνισής της. Από την άλλη μεριά, η κατανάλωση λευκού άρτου, τροφών με παχύρρευστες σάλτσες, λουκάνικα και μπέικον είναι επιβαρυντικοί παράγοντες. Η δευτερογενής ραγάδα οφείλεται σε ανατομικές ανωμαλίες του πρωκτού, όπως μετά από εγχειρήσεις στον πρωκτό οι οποίες προκαλούν μείωση της ελαστικότητας του πρωκτικού σωλήνα, σε φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, συνήθως νόσο του Crohn, μετά από τοκετό ή τραυματισμό του περινέου. Η παρουσία αιμορροΐδων δεν αποτελεί προδιαθεσικό παράγοντα.



Κλινική εικόνα

Διακρίνουμε την οξεία ραγάδα, όταν η βλάβη είναι μόνο μια λύση της συνέχειας του επιθηλίου και επουλώνεται γρήγορα. Εφόσον η ραγάδα (χρόνια) δεν επουλώνεται, τότε αρχίζει η ίνωση και πάχυνση αυτής και του πυθμένα της που αποτελείται από τις ίνες του έσω σφιγκτήρα. Το κύριο σύμπτωμα της ραγάδας είναι ο διαξιφιστικός πόνος κατά την αφόδευση. Ο ασθενής αναστέλλει την κένωση με αποτέλεσμα έναν φαύλο κύκλο δυσκοιλιότητας. Συνήθως παρουσιάζεται και λίγο ζωηρό κόκκινο αίμα. Συχνός είναι και ο κνησμός της περιοχής. Ανώδυνη ραγάδα που δεν επουλώνεται εύκολα, αποτελεί προάγγελο ιδιοπαθούς φλεγμονώδους νόσου του εντέρου.